Naar home page:
De oorlog tegen Amalek, van geslacht tot geslacht
Kabbala - tien sefirot
Gevoera
Beschrijving van de kleurets
De overheersende kleur op deze ets is blauw. Het is een geschikte kleur om een afgrenzende en inhalige beweging mee te suggereren. Dit is het kenmerk van de sefira - ‘Dien’ (Recht) of ‘Gevoera’ (Macht). In tegenstelling tot de ‘manlijke’ kracht Chèsèd - gesitueerd aan de rechterzijde van de kosmische mens - is ‘gevoera’ een ‘vrouwelijke’ kracht. Ze behoort tot de linkerzijde van de kosmische mens. Gevoera is daarmee juist een afgrenzende en een naar zichzelf toe bewegende kracht. Indien zij niet in evenwicht wordt gehouden door de genereuze en naar de ander toegaande beweging van Chèsèd, ontaardt Gevoera in verschijnselen als egoïsme, nationalisme en etnocentrisme. De kleur rood vertegenwoordigt bloed en heftige emotie.
De tekst op de afbeelding verwijst naar het goddelijke bevel om aan de destructieve houding van het belligerente volk Amalek tegenwicht te bieden: ‘Zo zal de oorlog van de Eeuwige tegen Amalek zijn, van geslacht tot geslacht’ (Ex. 17:16). Zich geconfronteerd wetend met de compassieloze haat en vernietigingsdrang van een fascistoïde cultuur, kan het gebruik van de (soms) gewelddadige kracht van Gevoera onvermijdelijk blijken. Af en toe moet men ingrijpen en voor het leven en de rechten van ontrechte slachtoffers opkomen. De Wijzen verklaren dat Amalek Israël redeloos in de woestijn aanviel, toen het volk uitgeput en zwak was. Om geen andere reden dan afkeer van wat deugdzaam en fysiek zwak is, viel Amalek aan. Amalek betekent barbarij en anti-cultuur.
Rechts boven ziet u een paard en een ruiter. Paarden verwijzen naar oorlog. Soms is het paard - zoals bij de profeet Zecharja - een apocalyptisch symbool. De grafstenen in de lucht vormen een stille verwijzing naar de schilder Samuel Bak, die zijn visie op het ‘historische landschap’ van na de Sjoa onder meer uitbeeldde door twee afbrokkelende stenen tafelen van de Wet. Hun boodschap is als het ware samen met het volk Israël in Auschwitz in rook opgegaan. Sterker kon de bijbelse oproep tot menselijkheid niet falen.
Het offerblok - meer naar beneden toe op de plaat - staat symbool voor de Akkedat Jitzchak, het binden (offer) van Jizchak. Het offerblok tekent het lot van Israël dat in Europa afgeslacht en vernietigd is op het altaar van de geschiedenis. Aartsvader Jitzchak leverde een moedige bijdrage aan de vervulling van Avrahams opdracht om zijn zoon te offeren. Hij liet zich willig door zijn vader op het offerhout vastbinden. De kabbalisten brengen het aandeel van Jitzchak - symbool voor Joodse martelaren door de eeuwen heen - in verband met de kracht van Gevoera.
Van een muur omlaag druipend bloed herinnert aan een schilderij van de Joodse kunstenaar Abel Pan, die op indrukwekkende wijze uitdrukking gaf aan het geweld van pogroms. De persoon met opgeheven armen wekt vaag de associatie met een gekruisigde. De kruisiging is door een aantal Joodse kunstenaars gedurende de Tweede Wereld Oorlog en daarna gebruikt als symbool, waarmee zij iets van de pijn wilden weergeven van het Joodse lijden.
Volgende sefira (7) 'Tif'èrèt'Terug naar 'Chèsèd'
© 2000 dr. Marcus van Loopik
Alle rechten voorbehouden. Niets van de tekst of van de afbeeldingen van de etsen mag
op welke wijze dan ook worden vermenigvuldigd zonder mijn voorafgaande toestemming.
De originele etsen - met als thema de tien sefirot - zijn in beperkte oplage (20 exemplaren) verkrijgbaar. Oningelijst € 400,- per stuk, ingelijst € 475,- per stuk (beeldafmeting 40 cm. bij 50 cm.; lijst 60 cm. bij 85 cm.).
Voor reacties en bestellingen van grafiek:e-mail:
